Tenten herstellen - Vuurshelters

Een wedstrijdje sheltervlammen, het was onze favoriete sport als eerstejaar jongverkenner. Van zodra de leiding uit het zicht verdwenen was, stookten we onze tafelvuren zo hoog mogelijk op. En de patrouille die er in slaagde om de vlammen zo lang mogelijk aan de shelter te laten likken, had gewonnen. Dolle pret? Ondertussen tel ik al een paar grijze haren en wil ik toch eens weten hoe brandbaar zo’n vuurshelter eigenlijk is...

Onder dak

Wie een patrouillehoek maakt, zet zich vroeg of laat ook aan het sjorren van een tafelvuur. En om droog te kunnen zitten tijdens het nuttigen van de kampkost, is een dak boven je hoofd geen overdreven luxe. Een shelter brengt soelaas. Shelters bestaan in veel verschillende maten en diktes. Wat de brandbaarheid betreft, kunnen we ze opsplitsen in drie categorieën:
Shelters van ‘niet-vlam onderhoudende’ zeilen (klasse M1 & M2): zij zijn zeer geschikt als vuurshelter. Klasse M1-zeilen vatten in theorie nooit vuur. Bij lang en intens contact met een vlam (een vlammenwerper bijvoorbeeld) kan er een gat ontstaan, maar er zullen zich nooit gevaarlijke ‘druppels’ vormen. Jammer genoeg zijn deze zeilen nogal duur en zijn ze moeilijk te vinden.
Klasse M2-zeilen vatten vuur als ze langer dan 5 seconden in contact komen met een vlam. Het zeil is eraan voor de moeite, het zal smeulen en roken, maar nooit echt branden. Als de vlam dooft, dooft ook het zeil. Deze zeilen zijn makkelijker te vinden en kosten je gemiddeld 15 euro per m2 , al zijn er ook te vinden van 1,6 euro per m2 .
Zeilen die vaak gebruikt worden als vuurshelter, maar eigenlijk niet geschikt zijn. Dit zijn zeilen die onder invloed van vlammen krimpen, smeulen, opbranden, maar niet druppen. Deze shelters kunnen gebruikt worden boven een tafelvuur, als er maar voldoende afstand is tussen het vuur en de shelter. Maar we raden het niet aan.
Zeilen die onbruikbaar zijn boven een tafelvuur. Vooral plastic zeilen zijn heel gevaarlijk boven een tafelvuur. Als ze in brand staan, smelten ze langzaam. De roodgloeiende druppels plastic druppen dan zo naar beneden.

Weten wat je hebt

Om te weten welke shelters jullie in het materiaalhok hebben, informeer je je best bij de leverancier. Je kan ook nakijken of er ergens een stempel op de shelter staat. Zo ja, dan kan je er zeker van zijn dat de shelter van betere kwaliteit is. Je kan de brandbaarheid van de shelter ook zelf testen.

Als het zeil smelt en druipt zoals op de foto is het niet veilig.

vuurshelter druipt

Brandwerende zeilen

Officiële wetten en normen voor vuurshelters van jeugdbewegingen zijn er niet. Maar er bestaan wel normen voor brandwerende zeilen op manifestaties, schoolfeesten en jaarmarkten. Die zeilen moeten minimum voldoen aan de Franse brandklasse M2 en boven de barbecue wordt klasse M1 aangeraden.

Opstelling

tekening traditionele vuurshelter

Traditionele opstelling met palen

De meest voorkomende opstelling is die op de foto: de opstelling met twee palen en een nok. Op een eenvoudige manier recht te zetten, maar met betrekkelijk weinig bewegingsruimte en veel rook onder de shelter.

Opstelling met twee korte en één lange paal

Je kan een shelter ook met drie palen opstellen, daardoor wordt de rook naar één punt afgeleid en heb je meer plaats om te werken. Aan de derde paal heb je een ruime inkom en heb je niet teveel last van al die spanlijnen.

vuurshelter twee korte palen en één lange paal
tekening gesjorde spleetdakshelter

Gesjorde spleetdakshelter

Voor deze opstelling heb je twee zeildoeken nodig die je aan de nok zo laat overlappen dat de rook kan ontsnappen (zie tekening). Als de wind over het hoogst gespannen zeil waait, zal er onderdruk ontstaan onder de zeilen die bijgevolg de rook van je vuur meezuigt. Let er dus op dat de hoogste shelter langs de kant van de wind staat, anders werkt je dampkap niet!

Plaats van de vuurshelter op een kampplaats

De overheersende windrichting in België is zuid-west en de wind wordt genoemd naar de richting waar ze vandaan komt. Zet de kookshelter dus ten noordoosten van de slaaptent. Zo blijft de slaaptent rookvrij

vuurshelter en wind

Ben je geholpen met deze info?