Slaapzakken: soorten en onderhoud

De zon is weg, de kilte van de nacht kruipt je tent binnen. Maar daar trek jij je niets van aan want er ligt een goede, warme slaapzak op je te wachten. Althans, dat dacht je. Na een tijdje voelen je voeten als ijsklompjes. En in het holst van de nacht sta je voor de onmogelijke keuze: te weinig zuurstof of bevroren oren. Kortom, het ideale moment om eens na te denken over wat een slaapzak eigenlijk verwacht wordt te doen.

Prijs-kwaliteit

Snuister in de catalogus van onze Scoutsshop of surf naar www.scoutsshop.be en stort je in het slaapzakkenassortiment. Er zijn slaapzakken in alle maten, kleuren, gewichten en soorten. Voor elke portemonnee één.
Voor je een slaapzak aanschaft, denk je best na waar en wanneer je een slaapzak gebruikt. Snurk je in november nog onder de blote sterrenhemel? Of dient die slaapzak enkel voor het zomerkamp? Naargelang het seizoen en de vochtigheidsgraad, kies je voor een andere slaapzak.

Minima en maxima

Fabrikanten noteren een minimumtemperatuur bij slaapzakken. Dit cijfer is altijd een gemiddelde waarde. Bovendien voelt elke persoon temperatuur anders aan. Tel minstens vijf graden bij de minimumtemperatuur en je krijgt een realistischere waarde.
Als je buiten slaapt, koel je ook af door de wind. De gevoelstemperatuur kan dan ook behoorlijk lager liggen dan de temperatuur onder de thermometerhut. Onderschat deze Wind-Chillfactor niet! Voorzie in de winter altijd een binnenslaapzak van fleece, daarmee neemt de gebruikstemperatuur van je slaapzak met tien graden toe.

Donzen of synthetische vulling

Voordelen van dons

• uitstekende verhouding gewicht / isolatie
• goed samendrukbaar
• lange levensduur
• groot temperatuurbereik

Nadelen van dons

• duur
• groot verlies aan isolatiewaarde als de slaapzak nat wordt
• houdt vocht tegen, ook langs binnen, wat vervelend is als je zweet

Voordelen van synthetische vezel

• goedkoop
• isoleert ook als het vochtig is
• eenvoudig te onderhouden
• niet-allergeen

Nadelen van synthetische vezel

• zwaar
• groot volume

Isolatie

Of je nu in je eigen bedje thuis ligt of in een slaapzak aan een uitdagende helling van de Himalaya bengelt, het principe is altijd hetzelfde. Je eigen lichaam zorgt voor de warmte, de slaapzak zorgt voor de isolatie. De beste isolatie wordt geleverd door stilstaande lucht, dus hoe meer ’luchtzakken‘ tussen jezelf en de koude buitenwereld, hoe beter.

De muts een must?

Je verliest het meeste warmte via je hoofd. Niet voor niets droegen onze groot-groot-grootouders van die redelijk onnozele slaapmutsen. Maar onnozel of niet, warm is het wel. Er zijn twee basismodellen van slaapzakken: het dekenmodel en het mummiemodel. Voordeel bij een mummiemodel is dat je hoofd warm blijft.
Opstijgende koude van onderuit is de tweede grootste oorzaak van kou lijden tijdens kampeernachten. Zorg eerst voor een goede isolatie van de ondergrond. Gooi er pas daarna extra dekens bovenop.
Een luchtmatras, een zelfopblazend matje of bij gebrek aan beter een opgevouwen deken onder je slaapzak zorgen voor meer extra warmte dan al die zaken bovenop je slaapzak.

Tip

Heb je geen matje of deken om onder je te leggen? Ga dan op zoek naar varens, hooi of zelfs dennennaalden. Al die dingen helpen je om een kussen van stilstaande lucht (en dus isolatie) onder je slaapplaats te creëren.

Onderhoud

• Wanneer je de slaapzak voor langere tijd niet gebruikt, berg hem dan ruim en luchtig, dus niet opgerold, op.
• Laat de slaapzak regelmatig luchten. Tijdens je slaap stapelt zich zweet op in de vezels. Laat dat er overdag uit. Laat je (jong)givers op zonnige kampdagen hun slaapzakken binnenste buiten over de tent hangen.
• Een slaapzak prop je in zijn zak. Je rolt hem dus niet op. Zo verslijt hij niet telkens op dezelfde plaats.

Niet vergeten

• Als je het koud hebt, denk dan eerst aan isolatie onder de slaapzak: reddingsdeken, matje, hooi,…
• Kruip in de slaapzak terwijl je het nog warm hebt. Je eigen lichaamswarmte is de warmtebron, de slaapzak isoleert slechts.
• Trek de kleren die je overdag aan had uit. Het zweet in de kledingvezels koelt je in je slaap af.
• Houd je hoofd warm. Mummieslaapzak of slaapmuts, zolang je oren maar warm blijven!