Kleding bij koude temperaturen
Kleding heeft ongetwijfeld meerdere functies, maar het is vooral bedoeld:
- als bescherming tegen verwondingen (stevige schoenen tegen scherpe takken, een stevige uniformbroek tegen brandnetels en braamstruiken …);
- en om de lichaamstemperatuur op peil te houden (warmte bij kou, koelte bij hitte).
Het gevoel van warmte of kou is subjectief. Het wordt niet enkel bepaald door de omgevingstemperatuur, maar ook door het energieverbruik binnen je lichaam. Zo heeft iemand die hardloopt het warmer dan iemand die stilzit.
Koude is ook relatief, de windsnelheid (in het engels “the wind-chill factor”) kan het koudegevoel versterken. Tien graden Celsius voelt bij windstilte aan als tien graden Celsius. Maar met een windsnelheid van ruim 40 km per uur, voelt het aan als min twee graden Celsius. Zo kan min zeven aanvoelen als min dertig, als de wind met een snelheid van 56 km per uur waait.
- Bij koud weer is er één gouden regel: werk in lagen. Liever verschillende dunne lagen boven elkaar, dan één hele dikke jas over je T-shirt. Krijg je het door fysieke inspanning te warm, dan kan je een laagje uitschieten.
- Uiteraard zorg je voor een waterafstotende bovenlaag, want regen hoort altijd tot de mogelijkheden. Waterafstotend wil niet zeggen waterdicht. Je lichaam produceert immers voortdurend zweet en dat moet kunnen verdampen of opdrogen, anders word je kletsnat en rillerig. De verdampende vloeistof onttrekt namelijk warmte aan je huid. Een goed idee is een eenvoudige “poncho” , bv. een regenzeil voor een fiets , om over jezelf én je rugzak te hangen.
- Koude, natte voeten doen je bijzonder snel en onaangenaam afkoelen. Zorg dus ook voor waterafstotende en ademende schoenen. Vermijd rubberen laarzen. Ze zijn waterdicht, waardoor je er behoorlijk in kunt beginnen zweten.
- Ook een muts of kap is absoluut noodzakelijk bij grote koude, want je hoofd is goed voor 1/7 van je totale lichaamsoppervlakte.
- Als je tijdens een pauze gaat zitten, zorg dan voor isolatie tussen jezelf en de koude grond (een matje is al een goed begin).
- Ook voeding speelt een belangrijke rol bij lichaamstemperatuur. Soms zal een boterham je meer deugd doen dan een extra trui. En natuurlijk, een heerlijke ijskoude ice-tea is niet echt aan te raden bij onderkoeling.
Onthoud dus dit:
Liever veel dunne lagen dan één dikke.
Warm blijven is eenvoudiger dan terug moeten opwarmen.
Droog blijven is dikwijls hetzelfde als warm blijven.
Koudegevoelstabel (Wind-chill factor)
| Temperatuur (C°) | 5 | 0 | -5 | -10 | -15 | -20 | -25 | -30 | -35 | -40 | -45 |
| Windsnelheid (km/h) | |||||||||||
| 5 | 4 | -2 | -7 | -13 | -19 | -24 | -30 | -36 | -41 | -47 | -53 |
| 10 | 3 | -3 | -9 | -15 | -21 | -27 | -33 | -39 | -45 | -51 | -57 |
| 15 | 2 | -4 | -11 | -17 | -23 | -29 | -35 | -41 | -48 | -54 | -60 |
| 20 | 1 | -5 | -12 | -18 | -24 | -31 | -37 | -43 | -49 | -56 | -62 |
| 25 | 1 | -6 | -12 | -19 | -25 | -32 | -38 | -45 | -51 | -57 | -64 |
| 30 | 0 | -7 | -13 | -20 | -26 | -33 | -39 | -46 | -52 | -59 | -65 |
| 35 | 0 | -7 | -14 | -20 | -27 | -33 | -40 | -47 | -53 | -60 | -66 |
| 40 | -1 | -7 | -14 | -21 | -27 | -34 | -41 | -48 | -54 | -61 | -68 |
| 45 | -1 | -8 | -15 | -21 | -28 | -35 | -42 | -48 | -55 | -62 | 69 |
| 50 | -1 | -8 | -15 | -22 | -29 | -35 | -42 | -49 | -56 | -63 | -70 |
| 55 | -2 | -9 | -15 | -22 | -29 | -36 | -43 | -50 | -57 | -63 | -70 |
| 60 | -2 | -9 | -16 | -23 | -30 | -37 | -43 | -50 | -57 | -64 | -71 |
| 65 | -2 | -9 | -16 | -23 | -30 | -37 | -44 | -51 | -58 | -65 | -72 |
| 70 | -2 | -9 | -16 | -23 | -30 | -37 | -44 | -51 | -59 | -66 | -73 |
| 75 | -3 | -10 | -17 | -24 | -31 | -38 | -45 | -52 | -59 | -66 | -73 |
| 80 | -3 | -10 | -17 | -24 | -31 | -38 | -45 | -52 | -60 | -67 | -74 |
Legende
Bevriezing bij lange blootstelling: -25
Bevriezing na 10 minuten: -35
Bevriezing mogelijk binnen 2 minuten: -60
koudegevoelsmeter
Deze koudegevoelsmeter meet volgende waarden:
- Hoogte (meter en voet)
- Luchtdruk (hPa en inHg)
- Temperatuur (°C en °F)
- Koudegevoel (°C en °F)
- Windsnelheid (m/s, knopen, km/h, mph en beaufort)
- Tijd (uur en minuten)
Ben je geholpen met deze info?