Dossier: dit is de allereerste keer
Scouting zit vol met eerste keren en dat is spannend.
In dit dossier nemen we je dan ook mee in de wondere wereld van de eerste keren op kamp. Met deze tips tover je die eerste keer om tot een onvergetelijke ervaring die iedereen, ook jou, helpt groeien als scout en gids.
TEKST: Jarne Beliën, Ise Kenis
Jongere takken
Nieuw: de allereerste keer op scoutskamp gaan, dat is spannend voor iedereen. Voor ‘t eerst ergens anders slapen, je ouders langere tijd missen en je eigen boterhammetjes met choco maken. Kapoenen, kabouters en welpen leren graag en veel en proberen veel uit op een kamp. Kinderen zijn dan ook heel leergierig op die leeftijd. Ze zijn vaak onverschrokken en springen vaak sneller in het onbekende, al is iedereen anders natuurlijk. Maar dat nieuwe valt niet te onderschatten.
foto: Marie Bracquiné
Wat kan je als leiding doen?
Succeservaringen
Die eerste keer laat een enorme indruk na en die willen we natuurlijk zo aangenaam mogelijk maken. Dat wil niet zeggen dat een eerste kamp het zotste kamp ooit moet zijn met de extravagantste activiteiten. Een succeservaring zit bij kinderen van die leeftijd dan ook in de kleine dingen. Dat ene nieuwe vriendje, dat toffe platterustmoment, die gekke leidster, die zorgzame leider of dat zotte spel. Die dingen maken het verschil.
Babbelen
Praat met je leden en probeer te weten te komen hoe zij het ervaren. Je kan dat doen in een gezellig hoekje op het kampterrein in de vorm van een knuffelmoment of verhaal. Zo kom je al snel te weten wat er speelt bij je leden, wie zich goed voelt, wie zich wat minder voelt en waar je wat meer aandacht aan moet besteden als leiding.
Betrek de ouders
Ook voor de ouders is het vaak de eerste keer dat ze hun kind voor lange tijd toevertrouwen aan iemand anders. Dat is niet vanzelfsprekend en ouders van jongere leden hebben dan ook vaak veel vragen en bezorgdheden. Vaak bespaar je jezelf als leiding talloze mails en telefoontjes door een simpele infoavond te organiseren voor het kamp of door op huisbezoek te gaan. Bereid eventueel een korte presentatie voor waarin je de grote bezorgdheden probeert weg te halen en prangende vragen beantwoordt. Het organiseren van zo’n infoavond op zich toont al dat jullie je verantwoordelijkheid serieus nemen en zorgt voor extra vertrouwen bij ouders.
TIP! Organiseer op het einde van het werkjaar (voor de kampinschrijvingen) al een minikamp aan of in de lokalen voor de jongere takken. Dat werkt drempelverlagend voor het échte kamp en geeft hen al een eerste succeservaring. Meer kampinschrijvingen gegarandeerd!
foto: Trijn Nyckees
Oudere takken
Nieuw: zelf koken, constructies sjorren, een totem krijgen en zonder leiding op tocht. Veel van die eerste keren bij jonggidsen, jongverkenners en givers gaan vaak gepaard met extra verantwoordelijkheid, wat bij sommige leden tot wat meer spanning, stress of druk kan leiden. Op deze leeftijd meten jongeren zich voortdurend met anderen in de groep en is groepsdynamiek, maar ook groepsdruk, belangrijker dan ooit. Het is cruciaal dat iedereen zich goed en thuis voelt in die groep, zodat er een veilige ruimte ontstaat waarin iedereen zonder angst nieuwe dingen durft uit te proberen.
Wat kan je als leiding doen?
Een veilige omgeving
In het creëren van die veilige omgeving en stimulerende groepsdynamiek, heb je als leiding een essentiële rol. Patrouilles kunnen een grote rol spelen. In die veilige omgeving kunnen leden proeven van de nieuwigheden van de tak. Eerstejaars leren bij van de oudere leden. Stimuleer je derdejaars door hen extra verantwoordelijkheid te geven. Zij kunnen de nieuwe leden vaak heel wat bijleren op een laagdrempelige manier.
Zet in op de sterkte van je leden
Speel ook in op de kwaliteiten van je leden. Hou bij het verdelen van rollen binnen een patrouille of spel rekening met de talenten van je leden. Zo voelt iedereen zich comfortabel in zijn rol en kunnen ze ook zelf andere leden iets bijleren.
Bouw rustig op
Om die talenten, maar evengoed de grenzen van leden binnen de groep te leren kennen, start je het kamp rustig op en verlaag je ook tijdens het kamp het tempo regelmatig even. Plan veel rust- , kook- en chillmomentjes in tijdens de eerste dagen. Tijdens die dode momenten wordt er vaak nog het meest aan groepsbinding gedaan, ideaal dus bij het begin van het kamp. Net als bij de jongere leden kunnen een rusthoek en reflectiemomenten ook helpen om zicht te krijgen op wat er zich in de groep afspeelt. Een avondronde kan echt veel waard zijn. Begin ook voor het kamp al aan die sterke groepssfeer. Hou zeker de blog op www.scoutsengidsenvlaanderen.be in de gaten. Daar publiceren we in juni extra teambuildingsactiviteiten. Zo kunnen jullie ook na dit moeilijke coronajaar als een hechte groep op kamp vertrekken.
Oefenen
Oefen voor het kamp ook al eens de technieken. Sjor een constructie of zet samen tenten op tijdens een activiteit of een weekend.
Leiding
Nieuw: en dan stap je in leiding en gaan er plots veel deuren voor je open, ook die van de mysterieuze leidingstent. Leiding zijn brengt veel vrijheid, maar tegelijkertijd ook extra verantwoordelijkheid met zich mee. Daardoor kan je je op kamp best onzeker voelen. Was dat spel wel goed genoeg? Zullen de leden zich amuseren? Zal het tof zijn in de leidingsploeg? Welke rol neem ik op in de groep, in de leidingstent ‘s avonds?
Wat kan je als leiding doen?
Voorbereiding is de key
Je goed voorbereiden doet wonderen. Begin op tijd met je kampvoorbereiding en bundel alles tot een overzichtelijk draaiboek waarin je niet enkel de spelen, maar ook alle praktische informatie zoals contactinfo en dergelijke stopt die je tijdens het kamp nodig zal hebben.
‘t Is al uitgevonden
Duik ook eens in de publicaties van Scouts en Gidsen Vlaanderen ter inspiratie: de In{Leiding, de takhandboekjes, de Speel op Veilig... Of denk maar aan de zeven van de activiteit. Dat zijn de zeven belangrijkste onderdelen waarmee je een activiteit kan bedenken. Varieer met die bouwstenen en je hebt zo een originele activiteit bedacht. Check het op deze pagina. Een heus draaiboek voor kampvoorbereidingen, van kampplaats tot vervoer tot kampplanning, staat voor jullie klaar en beschikbaar op de site.
Medeleiding uw vriend?
Zorg ervoor dat de teamsfeer tussen jou en je medeleiding goed zit voor je op kamp vertrekt door in te zetten op teambuilding, bijvoorbeeld tijdens de kampvoorbereidingen. Doe die eens gezellig bij iemands thuis in plaats van aan de scoutslokalen.
GROEPSLEIDIIINNNG!
Naast je medeleiding heb je natuurlijk ook nog altijd de groepsleiding om op terug te vallen. Lopen de kampvoorbereidingen een beetje stroef of zijn er wrevels binnen jouw team tijdens het kamp? Krop ze dan niet op. Betrek je groepsleiding en zoek samen zo snel mogelijk naar een oplossing.
Groepsleiding
Nieuw: je eerste grote groepskamp als groepsleiding is waarschijnlijk ook meteen de spannendste ervaring in je groepsleidingscarrière. Logisch ook, want plots ben je de eindverantwoordelijke van het kamp en voelt het alsof je alle zorgen en problemen op je schouders draagt. Tegelijkertijd is het ook verdomd de moeite waard om achteraf te kunnen terugblikken op een zalig kamp vol lachende gezichten en onvergetelijke momenten. Anderzijds zal er ook hier en daar een traantje gevloeid zijn, sommige dingen zullen niet verlopen zijn zoals je hoopte en er waren misschien enkele (hopelijk figuurlijke) brandjes die geblust dienden te worden. Ook dat is oké en ook dat hoort erbij.
Wat kan je als nieuwe groepsleiding doen?
Voorbereiding is weer de key
De perfecte sjorring maak je niet op 1-2-3 en dat geldt ook voor je kamp. Zorg dat alles wat je op voorhand kan doen op voorhand af is.
Perfectie is overgewaardeerd
Scouting is leren, groeien en vooral je plan trekken. Dat wil niet zeggen dat een degelijke voorbereiding en uitwerking van je kamp niet nodig is, maar wel dat het een leerproces is en dat oké is om hier en daar een steek te laten vallen. Gelukkig heb je als groepsleiding dan een legertje van mensen achter je die klaarstaan om op terug te vallen. Ook al voelt het soms alsof alles bij jou terecht komt, vergeet nooit dat je jouw verantwoordelijkheden en engagement deelt met je voltallige leidingsploeg, foeriers en materiaalmeesters. Vraag dus om hulp en wees eerlijk en open over je twijfels. Er zijn zeker mensen met bergen ervaring rondom jou.
TIP! Gaat het toch even serieus fout op kamp, weet dan dat jouw districtscommissarissen jouw eerste aanspreekpunt zijn (na de hulpdiensten uiteraard als dat nodig is).
Denk ook aan het noodnummer van Scouts en Gidsen Vlaanderen. Het noodnummer is altijd bereikbaar voor een ongeval of ernstige crisis, niet voor algemene informatie. Schrik niet, je komt terecht op een voicemail. Spreek je telefoonnummer in en beschrijf de situatie. Je wordt snel teruggebeld door een stafmedewerker. 0032 474 26 14 01
De onvergetelijkste keer
Klaar om op kamp te vertrekken? Ook al zit het vol eerste keren? ‘t Zal wel zijn! Onthoud dat niet alles perfect zal verlo - pen en vooral dat dat oké is. Op een eerste keer kan je verderbouwen en waar kan je dat beter dan in de veilige omgeving van je scouts- en gidsengroep? Als scout en gids stellen we ons open voor nieuwe uitdagingen, grijpen we die met beide handen en blijven we groeien; altijd onderweg.