Pesten oplossen

Een gids legt haar arm om een andere beiden glimlachen. Achteraan zijn anderen aan het sjorren.

Pesten oplossen is niet eenvoudig. Er zijn namelijk een aantal valkuilen bij de aanpak van een pestsituatie:

Valkuilen bij het reageren op pesten

We willen alles heel precies weten.

Niet alleen zijn er vaak verschillende kanten aan een verhaal, maar ook: over feiten kan je discussiëren, over gevoelens niet.

We willen het slachtoffer veranderen.

De gedachte dat je ‘meer voor jezelf moet opkomen’, doet kinderen geloven dat het hun schuld is. (Een assertiviteitstraining kan nuttig zijn, maar dit kan dan beter individueel, buiten scoutsverband.)

Straffen.

Er is nog nooit een bewijs gevonden dat een straf een pester veranderde in een vriendelijk en behulpzaam kind.

Het stigma rond ‘klikken’.

Met pesten signaleren, doe je niets verkeerd. De focus moet liggen op een open communicatiesfeer waarbij pestsituaties kunnen gemeld worden.

Pesten aanpakken

Er zijn verschillende mogelijke manieren om pesten aan te pakken. Misschien paste je die al onbewust toe, of vind je het best spannend of moeilijk om pesten aan te pakken. Weet dat dit helemaal oké is. Ontdek hier meer over de aanpak en wie weet zie je het zitten om de volgende keer hier (nieuwe) stappen in te ondernemen!

Reactie

Wanneer je iets ziet en er niet op reageert, dan lijkt het of je het gedrag goedkeurt. Maak duidelijk dat je het gedrag niet aanvaardt en dat je verwacht dat het zich niet meer herhaalt. Wanneer je als leiding een situatie ziet die niet oké is, moet je de pester aanspreken en begrenzen:

‘Ik zie jou dit doen/zeggen.’
‘Dit is kwetsend en niet fijn.’

Actie

Je kan ook kijken of er meteen een manier is om in te grijpen. Bijvoorbeeld wanneer je ziet dat een lid modder in de slaapzak van een ander stopt, zorg je ervoor dat dit lid de slaapzak mee wast of een andere oplossing voor de gepeste persoon voorziet.

Als een pestsituatie jou opvalt, ga dan ook het gesprek aan met je medeleiding:

'Is het jou ook al opgevallen? Op welke manier, hoe vaak, waar en wanneer?'
'Hoe reageer jij dan? Zijn er afspraken?'
'Zijn de leden en ouders hiervan op de hoogte ? Wat zou er anders of beter kunnen?'

Toeschouwers betrekken

Bij de klassieke bestraffende aanpak van pesten ligt de focus enkel op de pester en het slachtoffer. Daarbij worden de omstanders niet gehoord, hoewel die eveneens de spanning in de groep ervaren. We geloven in een aanpak waarbij de hele groep wordt betrokken, aangezien de kracht van de groep zeer groot is, de methode geweldloos is en oog heeft voor alle betrokkenen in een pestsituatie.

Een goede manier om aan de slag te gaan is de No Blame-methode. Deze methode vertrekt vanuit de groep om pesten op te lossen. In zeven stappen ga je samen met de groep in gesprek.

Pesten in de leidingsploeg

We spreken hierboven vaak over een lid, maar weet dat pesten ook bij leiding voorkomt of kan gebeuren. Als je zelf gepest wordt, kijk dan of je dit aan iemand kan vertellen binnen de leidingsploeg die je ziet als een vertrouwenspersoon, waarbij je aangeeft wat die situatie met jou doet. Indien je als (groeps)leiding iets opmerkt, bekijk dan of je kan spreken met het slachtoffer apart of de persoon die pest kan aanspreken op diens gedrag of dat je op jouw groepsraad samen met de hele leidingsploeg dit thema bespreekbaar kan maken.