Regels en richtlijnen op kamp
Speel op veilig, ook wanneer jullie op kamp of weekend gaan. Lees daarom deze regels nog even voor je jullie kamp voorbereidt.
Vuur
In Vlaanderen en Wallonië mag je een kampvuur maken als je 25 meter afstand houdt van bossen en wouden en 100 meter van huizen, heiden, boomgaarden... Elke gemeente kan nog extra regels opleggen in het politiereglement. De wetgeving kan ook veranderen door het weer (bv.code rood).
In Vlaanderen moet je afspraken maken met de eigenaar van de kampgrond. In Wallonië heb je toestemming nodig van de boseigenaar.
Wie een brand veroorzaakt door onvoldoende voorzorgsmaatregelen te nemen, pleegt een strafbaar feit. Het gebruik van brandversnellers is bijvoorbeeld strafbaar. Je mag ook geen vuur maken op of naast de openbare weg. De rook kan het verkeer hinderen of onveilig maken door het zicht te belemmeren.
Afval verbranden in open lucht is verboden. Je mag enkel stoken met droog, onbewerkt hout.
Kapoenen, zeehondjes, kabouters en (zee)welpen mogen enkel bij een kampvuur zitten onder toezicht.
Jonggidsen, jongverkenners, scheepsmakkers, gidsen (zee) verkenners, jins en loodsen mogen zelf vuur maken. De leiding zorgt mee voor veilige omstandigheden.
Spelen met brandende voorwerpen is niet toegestaan. Ook vuurspuwen is een verboden activiteit. Wandelen met fakkels mag.
Spring nooit over een vuur. Loop nooit over hete kolen.
Gebruik nooit gas-, hout- of kolenkachels in slaapvertrekken.
Maak een vaste kampvuurplaats.
Hou het vuur beperkt. Blus en/of evacueer bij het minste vermoeden van brand.
Hou minstens twee meter rondom vrij van brandbare voorwerpen;
Maak tafelvuren zo hoog dat de kleinste gebruiker de inhoud van de pot kan zien zonder opstapje.
Voorzie binnen handbereik voldoende blusmateriaal.
Frituur nooit op open vuur.
Hou fleece en andere synthetische kledij weg van het vuur.
Laat brandend of uitdovend vuur of vuurresten nooit onbewaakt achter.
Maak geen vuur op rotsachtige grond.
Maak duidelijke afspraken over wie kookt en stookt. Waar staat het water? Waar ligt het blusdeken?
Draag dicht schoeisel als je met vuur bezig bent en voorzie voldoende ovenwanten om iets van het vuur te halen.
Let op voor gensters.
Bouw tafelvuren zo dat sjorringen niet kunnen doorbranden.
Vlam in de pan? Blus het door er een vochtige (geen natte) doek over te leggen.
Een vuur is pas uitgedoofd als je de resten met de blote hand kan aanraken.
Vermijd bij bliksem vlaktes en alles dat boven de omgeving uitsteekt (torens, masten, bomen, hoogtes, tenten). Ga zo snel mogelijk uit het water. Schuil in gebouwen of auto’s. Niet mogelijk? Ga gehurkt zitten en maak je zo klein mogelijk.
Mogen leden vuur maken?
Kapoenen, zeehondjes en kabouters, (zee)welpenNeen.
Jonggidsen, jongverkenners, scheepsmakkers en gidsen, (zee)verkennersJa, de leiding zorgt ervoor dat het in gecontroleerde omstandigheden gebeurt.
jins, loodsenJa.
Mogen leden op vuur koken?
Kapoenen, zeehondjesNeen.
Kabouters, (zee)welpenNeen. Kabouters en welpen mogen begeleid door leiding wel een woudloperskeuken doen.
Jonggidsen, jongverkenners, scheepsmakkersJa, maar begeleid door leiding of foeriers.
Gidsen, (zee)verkennersJa.
Jins, loodsenJa.
Twee- en driedaagse
Mogen leden zonder leiding op twee- of driedaagse?
Tot kabouters, (zee)welpenNeen.
Jonggidsen, jongverkenners, scheepsmakkersJa, tweedaagse mag als het voorbereid wordt zoals een dropping.
Gidsen, (zee)verkenners en jins, loodsenJa, driedaagse mag als het voorbereid wordt zoals een dropping.
Mogen leden op twee- of driedaagse zelf een slaapplaats zoeken?
Jonggidsen, jongverkenners, scheepsmakkersNeen, de leiding zorgt voor een slaapplaats en slaapt ter plaatse.
Gidsen, (zee)verkennersJa, de leiding gaat ter plaatse controleren.
Jins, loodsenJa.
Mogen leden op twee- of driedaagse zonder leiding slapen?
Jonggidsen, jongverkenners, scheepsmakkersNeen, leiding moet onmiddellijk bereikbaar zijn bij problemen en 's nachts toezicht houden.
Gidsen, (zee)verkenners en jins, loodsenJa, als leiding en leden elkaar kunnen bereiken.
Welzijn
De wetgeving over het welzijn van kinderen en minder- jarigen is uitgebreid en er zijn geen specifieke regels voor het jeugdwerk. Het Internationaal Verdrag Inzake de Rechten van het Kind is wel belangrijk voor ons. Zo heeft een kind bijvoorbeeld recht op anders zijn, een eigen mening, privacy en bescherming tegen geweld.
Vanaf 14 jaar is seksueel contact wettelijk toegestaan. Je mag vanaf 14 jaar seks hebben als:
- Iedereen toestemming geeft.
- Het leeftijdsverschil max. 3 jaar is.
- Er geen 'vertrouwens- of gezagsrelatie' is.
Vanaf 16 jaar mag je seks hebben als:
- Iedereen toestemming geeft.
- Er geen 'vertrouwens-of gezagsrelatie' is.
Seksueel contact hebben in het openbaar is verboden. De aantasting van de seksuele integriteit is verboden. Er is sprake van aantasting van de seksuele integriteit is verboden. Er is sprake van aantasting van de seksuele integriteit wanneer een seksuele handeling wordt gesteld op een persoon die daar niet in toestemt, met behulp van een andere persoon die daar niet in toestemt of door een persoon die daar niet in toestemt.
Enkel ouders en artsen mogen vrij verkrijgbare medicatie geven aan minderjarigen. Ouders kunnen die toestemming overdragen, bijvoorbeeld via de individuele steekkaart. Voor medicatie op voorschrift is een schriftelijke verklaring van een arts noodzakelijk.
Leden zijn minstens 6 jaar vóór 1 januari van het lopende scoutsjaar of zitten in het eerste leerjaar. Takleiding is minstens 18 jaar of bereikt die leeftijd in de loop van het scoutsjaar. Groepsleiding is minimum 21 jaar.
Op elk kamp is minstens één 21-jarige aanwezig.
Realistische schrikaanjagende activiteiten, zoals een ontvoering, waarbij kinderen niet kunnen inschatten of iets waar is, zijn bij Scouts en Gidsen Vlaanderen verboden.
Machtsmisbruik, vernedering en pesterijen maken geen deel uit van onze werking. Heb oog voor signalen en grijp in bij meldingen die er op kunnen wijzen dat persoonlijke grenzen worden of werden overschreden.
Zorg voor spannende en uitdagende activiteiten zonder dat leden werkelijk bang worden. Kinderen moeten neen kunnen zeggen en die keuze moet gerespecteerd worden, ook bij rituelen die al lang meegaan.
Heb oog voor groepsdruk. Geef het goede voorbeeld en grijp in waar nodig.
Wat het aantal dagen op kamp betreft, volg de richtlijn per tak.
Wees attent voor symptomen van ziekte, voorzie een goed ingerichte ziekenruimte die niet te ver ligt van de rest van de groep en aarzel nooit om een dokter te raadplegen.
SUGGESTIES OVER SLAPEN
Vermoeidheid brengt risico’s met zich mee. Kinderen onder de 12 jaar hebben gemiddeld 9 tot 10 uur slaap nodig, oudere leden ongeveer 8 uur. Gun je leden voldoende recuperatietijd na nachtactiviteiten en tochten.
Kies je voor een kampuur? Zorg er dan voor dat het niet meer dan 1 uur verschilt met het gewone uur.
Leden mogen gemengd slapen, maar niets moet. Forceer niets. Vraag aan de leden wat ze ervan denken.
SUGGESTIES OVER SEKSUALITEIT
Twijfel je of een bepaalde situatie gepast is? Deze zes criteria helpen je een inschatting te maken:
- Toestemming: iedereen is akkoord en voelt zich prettig.
- Vrijwilligheid: geen vorm van druk. Gelijkwaardigheid: er is evenwicht op vlak van leeftijd en macht.
- Leeftijd en ontwikkeling: het gedrag past bij de leeftijd.
- Context: het gedrag past bij de omstandigheden.
- Impact/zelfrespect: de situatie berokkent geen fysieke of emotionele schade.
Alle criteria zijn oké? Experimenteer gerust verder. Als dat niet het geval is, grijp je als leiding in.
SUGGESTIES OVER VOEDSELVEILIGHEID EN HYGIËNE
Gebruik enkel leidingwater of geattesteerd drinkwater om te drinken en koken. Ontsmet bidons en waterslangen chemisch. Informeer je bij de apotheker.
Zorg dat iedereen zijn handen wast met zeep voor het koken en eten.
Bewaar bereide gerechten, zuivel, vlees en vis afgesloten en onder de 7°C. Leg het na aankoop zo snel mogelijk in de koelkast.
Bak vis en vlees, zeker kip en varkensvlees, door en door gaar.
Maak toiletten elke dag schoon. Voorzie genoeg toiletten, toiletpapier en wasplaatsen.
Controleer dagelijks op teken.
Wat is de ideale verhouding tussen het aantal leden en het aantal leiding?
Kapoenen, zeehondjes1 leid(st)er per 5 leden.
Kabouters, (zee)welpenMinimum 2 per tak.
Jonggidsen, jongverkenners, scheepsmakkers, gidsen, (zee)verkenners, jins, loodsen1 leid(st)er per 6 leden. Minimum 2 per tak.
Akabe en Open Kamp1 leid(st)er per 3 leden. Minimum 2 per tak.
Hoelang mag een kamp duren?
Kapoenen, zeehondjesMaximum 6 dagen.
Kabouters, (zee)welpenMaximum 10 dagen.
Jonggidsen, jongverkenners, scheepsmakkersMaximum 12 dagen
Gidsen, (zee)verkenners en jins, loodsenMaximum 14 dagen.
Welke leden mogen mee op tentenkamp
Tot en met kabouters, (zee)welpenJa, het tentenkamp moet opgesteld zijn voor de leden aankomen en er moeten echte wc's zijn, geen HUDO's. De leden moeten ook binnen kunnen spelen.
Jonggidsen, jongverkenners, scheepsmakkersJa.
Gidsen, (zee)verkennersJa.
Jins, loodsenJa.
Mag je voor alle leden een leefweek organiseren?
AlgemeenNeen. Enkel vanaf gidsen, (zee)verkenners.
Mag je leden als straf naar huis sturen?
Alle takkenNeen. Uitzonderlijk kan dat in zeer extreme omstandigheden en in onderling overleg met degene die je straft. Informeer altijd zijn of haar ouders over de beslissing.
Mag je met je leden in het donker spelen?
Tot en met kabouters, (zee)welpenJa, om aan het donker te wennen. Een spel spelen waardoor leden schrik krijgen, mag niet. De leiding is er altijd bij. Verplicht nooit iemand om hieraan deel te nemen.
Vanaf jonggidsen, jongverkenners, scheepsmakkersSpannende en uitdagende activiteiten kunnen. Een spel spelen waardoor leden schrik krijgen, mag niet. Verplicht nooit iemand om hieraan deel te nemen.
Mag je met leden een realistische schrikaanjagende activiteit doen?
Alle takkenNeen, een realistische schrikaanjagende activiteit is verboden.
Moet leiding in dezelfde ruimte slapen als de leden?
Kapoenen, zeehondjesJa, minstens één leid(st)er moet in dezelfde slaapruimte slapen. Zo ben je er snel bij als iemand heimwee heeft of naar het toilet moet.
Kabouters, (zee)welpenNeen, maar leiding moet binnen gehoorsafstand liggen en de leden moeten zonder schrik bij de leiding kunnen geraken. Laat bijvoorbeeld het licht branden in de gang.
Jonggidsen, jongverkenners, scheepsmakkersNeen. De leiding slaap wel op hetzelfde terrein/lokaal.
Gidsen, (zee)verkennersNeen.
Jins, loodsenNeen.
Hoeveel uren slaap hebben leden per nacht nodig?
Kapoenen, zeehondjesOngeveer 10 uur. De leiding bepaalt het slaapuur.
Kabouters, (zee)welpenGemiddeld 8 tot 9 uur. De leiding bepaalt het slaapuur.
Jonggidsen, jongverkenners, scheepsmakkersGemiddeld 8 tot 9 uur. De leiding bepaalt het slaapuur.
Gidsen, (zee)verkenners en jins, loodsenGemiddeld 8 uur. Leden en leiding spreken samen af hoe laat de leden gaan slapen.
Water
In Vlaanderen is het verboden om te zwemmen in bevaarbare waterwegen. Zwemmen in beken en sloten wordt ten zeerste afgeraden omdat de veiligheid niet gegarandeerd kan worden.
In Vlaanderen mag je met een zelfgebouwd vlot varen op de ‘onbevaarbare waterlopen’: beekjes en riviertjes waarop geen scheepvaart mogelijk is.
In Wallonië mag je enkel zwemmen in aangewezen badzones en met een vlot varen in kajakzones.
Zwem enkel in erkende zwemwateren en aangewezen badzones.
Ken de zwemcapaciteit van elk van je leden.
Hou altijd met voldoende mensen in en naast het water toezicht.
Stap alleen op het ijs als dat officieel is toegelaten door burgemeester en brandweer.
Spring nooit zomaar in onbekend water.
Tel de leden regelmatig.
Bouw nooit een (tenten)kamp op oevers of in een droogstaande rivierbedding.
Draag altijd een zwemvest op een vlot, in een kajak of kano.
Drugs, tabak en alcohol
De wet maakt een onderscheid tussen cannabis en andere illegale drugs, maar het zijn allemaal verboden producten. Bezit, aankoop, verkoop en uitdelen zijn strafbaar. Als leden betrapt worden op het gebruik van illegale middelen, kan de leiding strafrechtelijk aansprakelijk gesteld worden.
Het is verboden om te roken in scouts- en gidsenlokalen, ook op plaatsen waar enkel leiding komt. Dat geldt voor alle rookwaren: sigaretten, sigaren, e-sigaretten en waterpijpen.
Je bent verplicht om aan elke ingang van het lokaal een rookverbodsteken te hangen. En in het lokaal mag niets wijzen op de mogelijkheid tot roken. Propere asbakken in het lokaal bijvoorbeeld zijn verboden en strafbaar.
Openbare dronkenschap is strafbaar.
Het is verboden te roken in een voertuig in het bijzijn van minderjarigen.
Het is verboden om alcohol te verkopen, te schenken of aan te bieden aan iedereen die jonger is dan zestien jaar. Met alcohol bedoelt men alle alcoholhoudende dranken van meer dan 0.5% vol. zoals bier en wijn.
Sterke drank mag je niet verkopen, schenken of aanbieden aan -18-jarigen. Dat geldt ook voor alcopops zoals breezers of cocktails met een beetje sterke drank in.
De wet verbiedt ook het opdienen van alcoholische dranken aan iemand die zichtbaar dronken is, iemand opzettelijk tot dronkenschap brengen, of uitdagingen tot drinken voorstellen of aanvaarden.
Maak met je groep afspraken voor leiding en leden over drugsgebruik. Onderstaande regels zijn een minimum.
Het gebruik en bezit van illegale middelen (ook cannabis) is verboden in of rond de infrastructuur van de groep. Het is verboden om onder invloed te zijn van die middelen tijdens activiteiten.
Maak met je groep afspraken voor leiding en leden over roken voor, tijdens en na de activiteiten. Onderstaande regel is een minimum.
Tot en met jonggidsen, jongverkenners en scheepsmakkers mogen leden niet roken. En er mag ook in hun buurt niet gerookt worden.
Maak met je groep afspraken voor leiding en leden over alcoholgebruik voor, tijdens en na de activiteiten. Onderstaande regels zijn een minimum.
Tot en met jonggidsen/jongverkenners/scheepsmakkers mogen leden geen alcohol drinken. Ook gidsen en (zee) verkenners jonger dan 16 jaar mogen nooit alcohol nuttigen; jins/loodsen jonger dan 18 jaar geen sterke drank.
Als je alcohol aanbiedt, voorzie dan ook altijd een volwaardig niet-alcoholisch alternatief.
Elke leid(st)er is op elk moment verantwoordelijk voor de leden die hem of haar zijn toevertrouwd. Dat geldt dus ook als de leden met iets anders bezig zijn of slapen.
Tijdens activiteiten, op weekend of op kamp drinken altijd minimum twee leid(st)ers per tak geen druppel alcohol. Ook de rest van de leiding moet altijd handelingsbekwaam zijn, zelfs als de leden niet in de buurt zijn.
Rook niet in het bijzijn van niet-rokers
Richt tijdens occasionele activiteiten zoals een bezoekdag of een groepsfeest een afgebakende rokerszone in die uit het zicht ligt van niet-rokers.
Tijdens de activiteiten respecteert de leiding dezelfde regels over alcohol als de leden van haar tak.
Schenk geen alcohol in gidsen- en (zee)verkennertakken waar zowel leden jonger als ouder dan 16 jaar zijn.
Schenk geen sterke drank in jin-/loods-takken waar zowel leden jonger als ouder dan 18 jaar zijn.
Zorg er bij evenementen voor dat de leeftijd gecontroleerd wordt bij het schenken van alcohol, bijvoorbeeld met een systeem met bandjes.
Herbekijk jullie alcohol-, rook- en drugsbeleid jaarlijks. Onderteken het als leiding. Gebruik de BAR.
Sociale druk kan er voor zorgen dat mensen tabak, alcohol of drugs gebruiken om erbij te horen. Grijp op tijd in.
Mogen leden en leiding een sigaret roken?
Tot en met jonggidsen, jongverkenners, scheepmakkersNeen.
Vanaf gidsen, (zee)verkenners en jins, loodsenEnkel met duidelijke afspraken. Als er jongere leden aanwezig zijn, gedraagt iedereen zich volgens de regels die voor de jongste aanwezigen gelden.
LeidingHeeft altijd een voorbeeldfunctie en gedraagt zich in aanwezigheid van leden volgens de regels die voor de jongste aanwezigen gelden.
Mogen leden en leiding alcohol drinken?
Tot en met jonggidsen, jongverkenners, scheepsmakkersNeen.
Vanaf gidsen, (zee)verkenners en jins, loodsenHet is bij wet verboden om en jongeren onder 16 jaar alcohol te geven. We raden af om in met zowel leden jonger als ouder dan 16 jaar alcohol te serveren. Het is bij wet verboden om sterke drank te serveren aan -18-jarigen. Bij jin- en loods-takken met zowel leden jonger als ouder dan 18 jaar raden we af om sterke drank te serveren.
LeidingTijdens activiteiten gelden de alcoholregels zoals opgesteld voor de tak. Bij meerdaagse activiteiten drinken ‘s avonds minstens twee leid(st)ers geen alcohol. Alle leiding is handelings- bekwaam, ook al slapen de leden.
Speel op veilig - app of boekje?
In de Speel op Veilig vind je alles over veiligheid en regels bij vuur, water, hoogte, verkeer, materiaal, drugs, tabak en alcohol… Maar ook een antwoord op je vragen over op tocht of op kamp gaan.
Liever een app dan een boekje? Check dan ook de speel op veilig -app, beschikbaar op Android en iOS.
Ben je geholpen met deze info?